Barsten van vruchten na regen Het barsten van vruchten heeft te maken met een plotselinge weersverandering waarbij er regen valt na bijvoorbeeld een langdurige droogte. Deze regen uit de bovengrond wordt snel opgenomen door de boom en de vruchtschil kan deze hoeveelheid water niet zo snel verwerken waardoor de vrucht uit zijn jasje scheurt. Kersen en in mindere mate pruimen zijn hier beroemt mee geworden. Hieraan is niets te doen of te voorkomen zelfs bij kersen helpt een overkapping maar gedeeltelijk, het beste is deze vruchten maar te verwijderen daar ze er niet fraai uitzien en ze niet meer tot volle wasdom komen dus ook niet lekker op smaak.
Voor het barsten van vruchten zijn meerdere oorzaken mogelijk: • Verschil in rasgevoeligheid: zoete rassen met een dunne, weinig elastische vruchtschil barsten het gemakkelijkste. • Overvloedige regen na een droge periode. Op niet-gedraineerde grond is er meer schade. • Op te sterk bemeste (zand)grond kan er meer schade zijn na overvloedige regen.
Vruchten kunnen barsten door een osmoseproces en/of door te hoge worteldruk.
Osmoseproces: De vruchten nemen onder vochtige omstandigheden water door de schil op en barsten De concentratie van o.a. suikers in de vrucht is groter dan in het water op de schil, waardoor het water in de vrucht dringt. Indien de druk op de schil van binnenuit te groot wordt, dan scheurt de schil. Bij sommige rassen is de schil meer elastisch en deze zijn dan beter bestand tegen de druk die de schil van binnenuit krijgt.
Worteldruk (turgorprincipe) Tijdens onderzoek in 1994 bleek echter dat vruchten ook door worteldruk kunnen barsten, het turgorprincipe. Na een regenbui is de bodem namelijk vochtiger en daarmee de zuigspanning aanzienlijk lager. Hierdoor is water gemakkelijk opneembaar. Doordat de worteldruk toeneemt kunnen de vruchten barsten zonder dat de vruchtschil water opneemt. De relatievevochtigheid (RV) speelt ook een rol. Bij een hoge RV is er weinig vochtverlies door transpiratie. Het netto-effect is dat er dan meer vocht in de vrucht komt dan er verdwijnt waardoor deze gaat barsten. Daarnaast zijn temperatuur en blootstelling aan zonlicht ook van invloed. Hoe hoger de temperatuur van het water op de vruchtschil, hoe groter de kans op barsten. Op niet-gedraineerde grond en op zandgronden is de worteldruk na zware regenval zeer groot. Zware regenval na een lange droge periode zorgt voor een heel hoge worteldruk en toevoer van water naar de vruchten.
Hoe voorkomen ? • Plant op zandgronden geen gevoelige rassen waar de vruchtschil weinig elastisch is. • Regelmatige vochthuishouding is voor de oogst belangrijk. Het blijkt dat de meeste barstjes voorkomen bij bomen die een periode met droogtestress overvloedig water toegediend hadden gekregen. • Zorg ervoor dat nat geworden aanplant snel kan opdrogen. Het opdrogen kan bevorderd worden door een ruimere plantafstand, een open boomvorm en het voorkomen van overproductie bij rassen met korte stelen. • Geeft niet te veel meststoffen in het voorjaar. • Zorg voor een evenwichtige, rustige groei. • Probeer barstgevoelige rassen te beschermen tegen de regen --> Regenkap. • Wortelsnoei kan mogelijk helpen, maar geeft later meer wortelopslag. Doe dit in maart - april. • Er zijn ook producten in de handel die op de vruchten kunnen gespoten worden en die zorgen voor een meer elastische vruchtschil. (Te gebruiken voor de regen).
Appels en peren Ook onvolgroeide appels en peren kunnen barsten, maar deze wond geneest meestal en je mag ze laten hangen. Vooral het perenras 'Beurré Hardy' barst gemakkelijk.
Kersen Zolang de kersenteelt bestaat, is het barsten van de vruchten een probleem. Plantafstand, snoeiwijze en overkappingen kunnen bescherming bieden. Het barsten van kersen is het gevolg van waterbeweging in en uit de vrucht. Vroeger werd gedacht dat het barsten alleen berustte op wateropname door de vochtige schil, ofwel het osmotisch principe.
Pruimen De meeste 'Reine-Claude typen' pruimen zijn erg barstgevoelig pruimenrassen die zeer gemakkelijk barsten. Gevoelige rassen zijn: Ontario, Opal, Reine Claude Crottée, Reine Claude Verte, Reine Claude d'Oullins, Reine Claude d'Althan, Utility, Voyageur, ...
Tolerante pruimenrassen die niet gemakkelijk barsten: Victoria (Queen Victoria), Mirabellen, Belle de Louvain, Monsieur Hatif, Vroege Tolse, Sainte Catherine, Altesse Simple, ... Bijna eetrijpe pruimen die gebarsten zijn kan je best direct plukken en verwerken tot jam/confituur ofwel ontpitten en invriezen. Gebarsten pruimen gaan na enkele dagen beschimmelen en zijn een infectiebron voor intacte vruchten in de omgeving.
|